Gletsjergrotten behoren voor het grootste deel tot de attracties van IJsland alleen beschikbaar tijdens de wintermaanden.
Een bezoek aan de gletsjergrotten is alleen mogelijk tijdens een rondleiding, dus goedkoop is dit plezier niet. Een geweldig en uniek uitzicht zou ons echter moeten belonen voor de gemaakte kosten.
Gletsjergrotten - waar komen ze vandaan en wanneer worden ze gevormd?
Gletsjers worden doorsneden door verticale en horizontale tunnels. Het proces van hun vorming begint meestal in de zomermaanden en toegang tot hen is meestal alleen in de winter mogelijk.
In het geval van verticale tunnels is het begin een kleine spleet op het oppervlak van de gletsjer waarin water binnenkomt, die centimeter voor centimeter een spiraal draagt gletsjermolen.
Bij horizontale tunnels zijn er meer mogelijkheden. Ze kunnen ontstaan nadat de molen de voet van de gletsjer heeft bereikt (dwz het oppervlak onder het ijs), en het water dat er doorheen stroomt, naar de zijkanten begint te "duwen". Een andere reden voor de vorming van tunnels is de geothermische activiteit onder het oppervlak, waardoor de gletsjer van onderaf smelt.
Tijdens de warme maanden worden tunnels gevuld met smeltwater, waardoor ze in onderwaterrivieren veranderen. Als de tunnel de gletsjergrens bereikt en er doorheen breekt, stijgt het water naar de oppervlakte. Pas na afkoeling stopt het ijs met smelten en blijven er lege gangen achter.
Grotten zijn om twee redenen meestal ontoegankelijk tijdens het zomerseizoen. Ten eerste zijn ze meestal gevuld met water. En zelfs als dat niet zo was, maakt een hoge temperatuur ze onstabiel en kunnen ze elk moment instorten.
Het is de moeite waard om hier te benadrukken dat gletsjergrotten vaak tijdelijke creaties zijn. Slechts enkele van hen gaan jaren mee, en velen bestaan slechts een tijdje. We hebben dus nooit een garantie dat we dezelfde grotten zullen zien die we zagen op de foto's die vorig jaar door de toeristen zijn gemaakt, en zelfs die van een paar maanden geleden.
In oktober vertrokken gidsen naar de gletsjer om de situatie te evalueren. Ze gaan na welke grotten er te bezoeken zijn en waar het ijs instabiel kan zijn - en alleen op basis hiervan maken ze reisplannen voor het komende seizoen. Aandacht! Als u in uw eentje de gletsjer beklimt, kan dit leiden tot een dodelijk ongeval.
Kleuren van gletsjergrotten: waarom zijn ze blauw en soms zelfs zwart?
Idealiter zou ijs, dat net als water rood licht absorbeert, blauw oplichten. Dit fenomeen is echter zeldzaam, omdat het ijs dat wordt gevormd na het bevriezen van het water luchtbellen en barsten bevat die het licht verstrooien.
De uitzondering is gletsjerijs, dat wordt beïnvloed door het vormingsproces. De eerste laag sneeuw verschijnt eerst, dan bedekt een andere laag het, en dan meer. Nadat de juiste massa is verzameld, beginnen de bovenste lagen de onderste lagen te persen, en deze nemen in feite in volume af, kristalliseren en veranderen uiteindelijk in ijs. De verhouding tussen sneeuw en ijs dat eruit wordt gevormd is gelijk 10 tot 1, d.w.z. z 10 cm sneeuw produceert 1 cm ijs. Na verloop van tijd stijgt de gletsjer langzaam - gedurende deze tijd wordt het onderste deel constant ingedrukt door de bovenste en nieuwe sneeuwlagen.
Door de drukkracht verdwijnen alle elementen die het licht kunnen verspreiden geleidelijk uit het ijs. Het is een lang proces dat eeuwen kan duren. Als we een blauw blok ijs of een blauw fragment van een gletsjer zien, kunnen we er zeker van zijn dat ze uit vroeger tijden komen.
Wanneer het gletsjerijs wordt ontdaan van alle elementen die het licht verspreiden, kan het blauw, blauw en soms zelfs turkoois worden.
Bijzonder - IJsland heeft ook zwarte gletsjers - althans zo zien ze er van een afstand uit. Als we echter in de buurt komen, zullen we kleine stofkorrels zien. Het is vulkanische as die tijdens een van de uitbarstingen op een gletsjer viel en vervolgens met sneeuw werd bedekt om in het ijs terecht te komen. Als we de zwarte strepen op de bodem van de gletsjer zien, kunnen we er gerust vanuit gaan dat dit een overblijfsel is van een uitbarsting van honderden jaren geleden.
Het verschil tussen gletsjergrotten en ijsgrotten
Onthoud dat gletsjergrotten zijn niet hetzelfde als ijsgrotten. De gletsjergrot wordt direct in de gletsjer gevormd en de ijsgrot is een gewone grot waarbinnen ijs blijft (zelfs het hele jaar door).
Een voorbeeld van een ijsgrot in het winterseizoen is de Raufarhólshellir lavatunnel, die in deze periode gevuld is met ijsstalactieten en stalagmieten.
Op de websites van reisbureaus is de meest gebruikte term voor beide soorten grotten ijsgrotwat misleidend kan zijn, aangezien de juiste naam voor een ijsgrot zou zijn gletsjergrotten. En waarom gebruiken bedrijven bijna altijd de term ijsgrot? Het antwoord is prozaïsch: potentiële klanten voeren ze vaker in de internetzoekmachine in.
Het is dus de moeite waard om ervoor te zorgen dat de gekozen reis over de gletsjergrotten gaat, hoewel dit in de meeste gevallen het geval zal zijn.
Uitstapjes naar gletsjergrotten
Als je een gletsjergrot wilt zien, kun je naar een van de drie gletsjers gaan. Er zijn zelfs het hele jaar door rondleidingen en een kunstmatige kunstmatige tunnel. Hieronder geven we een korte beschrijving van de geselecteerde opties.
Vatnajökull: blauwe grotten in de grootste gletsjer van IJsland
De meeste uitstapjes worden georganiseerd naar de grotten die zijn ontstaan in de Vatnajökull-gletsjer, meer bepaald aan het einde van zijn tong genaamd Breiðamerkurjökull. Ze worden alleen in het winterseizoen gehouden - van oktober of november tot maart.
Tours vertrekken vanaf de parkeerplaats bij de beroemde Jökulsárlón-lagune, die gevuld is met drijvende gletsjergrotten.
De basistour duurt ca 3 uur. Eerst brengt een monsterlijke terreinwagen ons vanaf de parkeerplaats, die ons ongeveer 30 minuten naar het startpunt brengt. Voor sommige lezers kan het rijden in deze auto een echte traktatie zijn. Daarna hebben we een wandeling van 20 minuten naar de gletsjer zelf.
We zullen er ongeveer een uur doorbrengen. Het programma is afhankelijk van de weersomstandigheden en de conditie van de gletsjer zelf. We zijn erin geslaagd om twee grotten binnen te gaan (een zeer lage doorgang leidde naar één en we moesten bijna op onze knieën lopen) en liepen een paar minuten op de gletsjer zelf. Dankzij de reeks rivierkreeften in het begin was het navigeren op de gletsjer gemakkelijker dan het lijkt.
De beschreven tocht is erg populair, dus we moeten er niet op rekenen dat we alleen in de grotten zijn. Meestal zijn er meerdere groepen en tientallen mensen ter plaatse.
Er zijn ook uitgebreidere varianten van tochten, waaronder de mogelijkheid van een langere wandeling op de gletsjer zelf.
Langjökull: sneeuwscootertochten of bezoek een kunstmatige tunnel
We hebben ook een kans om een gletsjergrot te zien op de op een na grootste IJslandse gletsjer.
De minder interessante optie is de optie om te bezoeken kunstmatige tunnel uitgehold door de mens. Het is een heel andere ervaring dan het zien van een natuurlijke gletsjergrot.
De tweede optie is om op een sneeuwscootertocht te gaan. Als er in een bepaald jaar een toegankelijke grot is verschenen, bieden sommige bedrijven de mogelijkheid om deze in het programma te bezoeken.
Kötlujökull: grotten het hele jaar door direct boven de vulkaan
Grotten gevormd in de Kötlujökull-gletsjer, die zich direct boven de Katla-vulkaan vormde, toegankelijk zijn het hele jaar door. Ze worden gekenmerkt door de aanwezigheid van een grote hoeveelheid zwarte kleur, die, zoals we al hebben vermeld, verband houdt met vulkanische activiteit (en Katla is een van de meest actieve vulkanen op het eiland).
Kötlujökull maakt deel uit van de op drie na grootste gletsjer van IJsland Mýrdalsjökull.